Piatek, 13 Maja 2011 to dzien gdy w kalkucie Mamata Banerjee swietowala zwyciestwo swojej partii nad panujaca od lat w Bengalu CPI (Communist Party of India). Na ulice wylegly tlumy z zielonymi choragwiami, wiele budynkow zostalo przemalowanych na zielono.
Gdzies w przemalowanej tego dnia na zielono Kalkucie zmarl wieczorem 85 letni Badal Sircar, jedena z najwybitniejszych osobistosci teatru bengalskiego XX wieku. Tworca „trzeciego teatru”, ktory probowal zblizyc teatr i widza, zainspirowany „ubogim teatrem” Jerzego Grotowskiego. Tworca lewicowy bezlitosnie i bezustannie krytykujacy klase srednia, politykow i sytuacje spoleczna wspolczesnych Indii.
Badal Sircar
Urodzony w 1925 roku jako Sudhindranath Sircar pracowal jako inzynier w Indiach,Anglii i w Nigerii. W latach piecdziesiatych zwiazal sie z teatrem eksperymentalnym i probowal swoich sil jako aktor i dramatopisarz. W 1963 roku napisal swoja najbardziej znana sztuke „Ebong Indrajit”, ktora zapewnila mu miejsce wsrod Wielkich Osobistosci Teatru Indyjskiego XX wieku, takich jak: Mohan Rakesh, Vijay Tendulkar, Girish Karnad, Ratan Thiyam, Chandrashekhar Kambar, Kanhaia Lal, etc.
W 1967 zalozyl swoja grupe teatralna „Shatabdi”, ktora wystawiala sztuki w parkach, na ulicach, poruszajac sie wsrod publicznosci. Badal Sircar wierzyl, ze teatr powinien byc medium zblizajacym ludzi, sprawiajacym, ze przystana na moment, zeby zamyslec sie nad otaczajacym ich swiatem. Nie przykladal wagi do srodkow finansowych, nie probowal upiekszac swoich produkcji. Czesto zartowal, ze najwiekszy wydatek podczas przygotowan do sztuki to pieniadze wydawane na herbate dla aktorow. W latach siedemdziesiatych wraz ze swoja grupa teatralna wystawial sztuki polityczno-spoleczne popierajace naxalitow w wielu wioskach i malych miasteczkach bengalu.
Sztuki, ktore napisal Badal Sircar, to nieustanna krytyka otaczajacej go rzeczywistosci. „Bhoma”, opowiadajaca o nieustannym uciskaniu tych ktorzy stoja nizej w hierarchi spoleczno-ekonomicznej – Bhoma bhat khabe.... (Bhoma zje jedzenie), to slowa bezustannie przypominajace o deprawacji jaka spotyka tysiace osob zyjacych gdzies kolo nas, osob, ktorych bardzo czesto probujemy niedostrzegac, gdyz ich widok burzy obraz pieknego otaczajacego nas swiata.
„Juloos” to krytka systemow politycznych i politykow krzyczacych wielkie hasla. Inne znane sztuki to „Baaki Itihaas”, „Pagla Ghoda”, „Tringsha Shatabdi”.
Nie sposob jednak mowic o tworczosci Badal Sircara i nie wspomniec o „Ebong Indrajit”. Sztuce, o ktorej mowi sie, ze jest jedynym przykladem egzystencjalizmu w literaturze indyjskiej. Sztuka to historia zycia 4 bohaterow – Amala, Vimala, Kamala i Indrajita, opowiadana przez borykajacego sie z problemem wyczerpania artystycznego pisarza, dla ktorego Indrajit jest swoistym alter ego. Amal, Vimal, Kamal i Indrajit uwiklani sa w siec codziennosci. Studia, praca, rodzina... Codziennosci, ktora przytlacza swoja powtarzalnoscia i rutyna, niemoznoscia dokonania wyboru. Sposrod czworki bohaterow tylko Indrajit marzy o tym by wyrwac sie ze szponow codziennosci, ale i jego marzenia zostaja przytloczone przez ciezar rzeczywistosci i presji spolecznej. Indrajit zapomina o swoich marzeniach, zapomina o swojej milosci do Mansi, i staje sie postacia z tlumu...
13 Maja zadzwonil do mnie w nocy moj wlasny Indrajit, zeby powiedziec o tym, ze Badal Sircar nie dokonczy juz pracy nad adaptacja Makbeta, ze odszedl...
Ebong Indrajit...
Gdzies w przemalowanej tego dnia na zielono Kalkucie zmarl wieczorem 85 letni Badal Sircar, jedena z najwybitniejszych osobistosci teatru bengalskiego XX wieku. Tworca „trzeciego teatru”, ktory probowal zblizyc teatr i widza, zainspirowany „ubogim teatrem” Jerzego Grotowskiego. Tworca lewicowy bezlitosnie i bezustannie krytykujacy klase srednia, politykow i sytuacje spoleczna wspolczesnych Indii.
Badal Sircar
Urodzony w 1925 roku jako Sudhindranath Sircar pracowal jako inzynier w Indiach,Anglii i w Nigerii. W latach piecdziesiatych zwiazal sie z teatrem eksperymentalnym i probowal swoich sil jako aktor i dramatopisarz. W 1963 roku napisal swoja najbardziej znana sztuke „Ebong Indrajit”, ktora zapewnila mu miejsce wsrod Wielkich Osobistosci Teatru Indyjskiego XX wieku, takich jak: Mohan Rakesh, Vijay Tendulkar, Girish Karnad, Ratan Thiyam, Chandrashekhar Kambar, Kanhaia Lal, etc.
W 1967 zalozyl swoja grupe teatralna „Shatabdi”, ktora wystawiala sztuki w parkach, na ulicach, poruszajac sie wsrod publicznosci. Badal Sircar wierzyl, ze teatr powinien byc medium zblizajacym ludzi, sprawiajacym, ze przystana na moment, zeby zamyslec sie nad otaczajacym ich swiatem. Nie przykladal wagi do srodkow finansowych, nie probowal upiekszac swoich produkcji. Czesto zartowal, ze najwiekszy wydatek podczas przygotowan do sztuki to pieniadze wydawane na herbate dla aktorow. W latach siedemdziesiatych wraz ze swoja grupa teatralna wystawial sztuki polityczno-spoleczne popierajace naxalitow w wielu wioskach i malych miasteczkach bengalu.
Sztuki, ktore napisal Badal Sircar, to nieustanna krytyka otaczajacej go rzeczywistosci. „Bhoma”, opowiadajaca o nieustannym uciskaniu tych ktorzy stoja nizej w hierarchi spoleczno-ekonomicznej – Bhoma bhat khabe.... (Bhoma zje jedzenie), to slowa bezustannie przypominajace o deprawacji jaka spotyka tysiace osob zyjacych gdzies kolo nas, osob, ktorych bardzo czesto probujemy niedostrzegac, gdyz ich widok burzy obraz pieknego otaczajacego nas swiata.
„Juloos” to krytka systemow politycznych i politykow krzyczacych wielkie hasla. Inne znane sztuki to „Baaki Itihaas”, „Pagla Ghoda”, „Tringsha Shatabdi”.
Nie sposob jednak mowic o tworczosci Badal Sircara i nie wspomniec o „Ebong Indrajit”. Sztuce, o ktorej mowi sie, ze jest jedynym przykladem egzystencjalizmu w literaturze indyjskiej. Sztuka to historia zycia 4 bohaterow – Amala, Vimala, Kamala i Indrajita, opowiadana przez borykajacego sie z problemem wyczerpania artystycznego pisarza, dla ktorego Indrajit jest swoistym alter ego. Amal, Vimal, Kamal i Indrajit uwiklani sa w siec codziennosci. Studia, praca, rodzina... Codziennosci, ktora przytlacza swoja powtarzalnoscia i rutyna, niemoznoscia dokonania wyboru. Sposrod czworki bohaterow tylko Indrajit marzy o tym by wyrwac sie ze szponow codziennosci, ale i jego marzenia zostaja przytloczone przez ciezar rzeczywistosci i presji spolecznej. Indrajit zapomina o swoich marzeniach, zapomina o swojej milosci do Mansi, i staje sie postacia z tlumu...
13 Maja zadzwonil do mnie w nocy moj wlasny Indrajit, zeby powiedziec o tym, ze Badal Sircar nie dokonczy juz pracy nad adaptacja Makbeta, ze odszedl...
Ebong Indrajit...
