Dzis pora napisac o innej wielkiej tancerce Bharatanatyam, ktora zyla w XX wieku.
T. Balasaraswati zdjecie z www.balasaraswati.com
T. Balasaraswati (1918 - 1984)(T, to skrot od Tanjore - miejscowosci, z ktorej sie wywodzila) to chyba najbardziej znana devadasi (tancerka swiatynna) dwudziestego wieku, ktora swoja sztuka walczyla przeciwko stygmie obscenicznosci, z ktora utorzsamiano taniec i tancerki w pierwszej polowie dwudziestego wieku.
Devadasi uwazane byly za swiatynne prostytutki, a ich taniec byl wedlug opini publicznej pelen wulgarnych gestow, ruchow boider itd. Nie nalezy jednak zapominac, ze Devadasi tanczace w swiatyniach byly najczesciej poslubiane prze boga rezydujacego w danej swiatyni, a co za tym idzie tanczyly dla przyjemnosci wlasnego malzonka - boga, co powinno zmienic nieco nasze spojrzenie na taniec przez nie wykonywany.
Mloda Balasaraswati, zdjecie z www.nartaki.com
Balasaraswati, pochodzaca ze slynnej rodziny Devadasich, w ktorej narodzilo sie wielu znanych muzykow, zaczela nauke tanca pod okiem slynnego Guru K. Kandappan Pillai gdy miala zaledwie 4 lata. Jej pierwszy wystep publiczny odbyl sie w 1925 roku gdy miala 8 lat i nie zaprzestala tanczyc az do swojej smierci w 1984 roku.
Jesli o Rukmini Devi mozna powiedziec , ze zrewolucjonizowala taniec Bharatanatyam o tyle Balasaraswati starala sie kontynuowac tradycje w ktorej zostala wychowana.
Ciekawie jest spojrzec na to jak bardzo dwie najwieksze divy bharatanatyam roznily w swoim podejsciu do tanca:
Rukmini Devi starala sie usystematyzowac strukture tanca na wzor baletu, podzczas gdy Bala po prostu tanczyla;
Rukmini Devi wierzyla, ze przez zastapienie srngara (milosci erotycznej) przez bhakti (uwielbienie dla boga) uda sie przywrocic tancu i tancerkom wysoka pozycje spoleczna, Bala uwazala, ze to wlasnie srngara jest najwazniejsza w tancu.
Rukmimi Devi starala sie dostosowac taniec do potrzeb scenicznych - eksperymentowala z nowymi wzorami kostiumow, dekoracji scenicznej itd, a Balasaraswati znana byla z tego, ze wychodzac na scene w zawiazanym zwyklym sari niespodziwanie przeistaczala sie w "krolowa abhinayi".
Balasaraswati znana byla ze swojej abhinayi - ekspresyjnej mimiki twarzy i lekkich, zwiewnych gestow rak, ktorymi po mistrzowsku potrafila opowiedziec wszelkie historie.
Ponizej flim dkumentalny o Balasaraswati autorstwa Satyajit Raya. Ci, ktorzy slyszeli juz kiedys o Bali wiedza zapewne, ze jest ona czesto utozsamiana z przepiekna taneczna interpretacja pewnego pieknego utworu muzycznego - Krshna Nee Begane Baro. Ponizszy film dokumentalny zawiera fragment w ktorym Bala tanczy ten wlasnie utwor na brzegu oceanu.
milego ogladania.
